Er zijn tal van redenen waardoor eetbuien ontstaan en ik denk dat het voor iedereen een verschillende mix van omstandigheden is geweest waardoor je bent gekomen waar je nu bent. Toch zit de gemene deler erin dat bijna iedereen van diens eetprobleem af wil komen.
Los van hoe jij op dit punt gekomen bent, jouw eetbuien zijn er nu en vermoedelijk wil je daar vanaf (anders was je vast niet op deze pagina terecht gekomen). Besef altijd dat dit een reis is. Je kwam niet in één dag op dit punt uit en helaas (ik wilde echt dat het anders was) kan niemand je met één tik van een toverstokje naar het punt brengen waarop jij weer een fijne relatie met voeding krijgt.
Dit vergt tijd en inzet.
Het vergt dat je bij jezelf te rade gaat over je intenties en gewoonten, het vergt dat je het soms moeilijk hebt, dat je misstappen maakt, maar weet dat je door al die oefening wél geleidelijk dichter bij jouw gewenste leven uitkomt.
Ik zie het veranderen van een gewoonte (en over-eten, emotie-eten en eetbuien zijn bij jou een gewoonte geworden) als een lange afstandswandeling. Je moet van ergens in NL/BE naar Rome zien te komen en dat kán niet in 1x… Onderweg móét je rusten, omweggetjes maken en kom je zowel prachtige natuur als uitdagende moeilijkheden tegen.
Eerste stap naar een oplossing/verandering
In mijn ogen voorkom je eetbuien en emotie-eten door te STOPPEN met het jezelf opleggen van restricties. Wil je weten waarom ik dat zo stellig beweer? Lees dan vooral verder…
Als jij leeft volgens restricties ontzeg je jezelf (te) veel en krijg je ergens de bal terug in je gezicht; op een ‘onbewaakt’ moment neemt je brein de regie over en ontstaat er ‘ongebreidelde eetlust’ waarin je je niet meer bij machte voelt om te stoppen.
Restricties zijn bijvoorbeeld:
- Voeding verdelen in ‘goed’ en ‘slecht’
- Voeding verdelen in ‘gezond’ en ‘ongezond’
- Voeding veroordelen op basis van hoeveel kcal erin zitten
- Voeding veroordelen op basis van de bouwstoffen die ze bevatten (koolhydraten uitsluiten bijv.)
- Denken in termen als ‘cheat days’, ‘junkdagen’ en noem er nog maar een paar (ik vind het leuk om jouw termen in de reacties te lezen… dan maken we er een lijst van met elkaar, ik zal ze voor jullie bundelen en in een leuke afbeelding zetten die je kan printen en ophangen)
- Waardeoordelen vasthangen aan je dag: nu is het al ‘mislukt’ of deze dag ging het ‘zoals het hoort’
- En natuurlijk zijn er nog vééél meer restricties; weet jij er meer: noem ze in de reacties!
Waarom restricties niet werken
Er is een gebied in je brein dat de hypothalamus wordt genoemd. Dit heeft de functie om jou in leven te houden en regelt o.a. je lichaamstemperatuur, hartslag en ademhaling, je hormoonbalans, het honger- en dorstgevoel, dag- en nachtritme en de voortplanting. Dat alles volledig geautomatiseerd en bijna onbewust. De hypothalamus bestaat uit een aantal lagen die functioneren als computers in een netwerk, elk met een eigen taak. Als er één uitvalt nemen de anderen de noodzakelijke functies voor een groot deel over. Het geheel functioneert als een kluis; niet te beïnvloeden en niet af te leiden. De communicatie met de rest van het lichaam gaat via de zenuwen, hormonen en stoffen in het bloed.
Het lichaam is ingericht op het behouden van balans en de hypothalamus is een belangrijke politieagent/regisseur die er (samen met o.a. nieren en alvleesklier) naar streeft om schommelingen zo klein mogelijk te houden. Zo wordt o.a. een energietekort op korte én lange termijn voorkomen. Daarnaast is je overlevingssysteem (hypothalamus en consorten) erop ingesteld om altijd te streven naar een mate van vetreserves, voor tijden van krapte.
Conclusie: Als jij te weinig eet ziet de hypothalamus dit als een bedreiging op je voortbestaan en gaat dit gebied je actief tegenwerken.
Dit is allemaal best wel complex en lastig te snappen, dus Dr. Felix Kreier & Dr. Maarten Biezeveld bedachten er een hele waardevolle metafoor voor: De hamster in je brein*. Stel je de hypothalamus voor als een hamster op een berg wintervoorraad. Als je uit die voorraad telkens een graankorreltje of een zonnepit pikt, zal de hamster dat niet merken en er tevreden bovenop blijven liggen. Als je echter met een grote schep dikke happen uit die voorraad pakt, wordt de hamster een geagiteerd rotbeest.
In het kort
Als jij met allerlei restricties de werking van je lichaam in de weg zit, maak je mentale barrières die je hypothalamus prikkelen op het gevoel van ‘er komt een tekort aan’, dan slaat je hamster op tilt!
* Deze artsen schreven hun gelijknamige boek op basis van de meest relevante en meest recente inzichten uit internationale wetenschappelijke tijdschriften. Zij beweren op basis van alle onderzoeken die ze geanalyseerd hebben dat het NOOOOOOIT werkt om te diëten (hallelujah, daar sluit ik me volmondig bij aan op eigen ervaring én n.a.v. wat ik al jaren van klanten terugkrijg) en ze pleiten ervoor om je gezonde verstand te gebruiken.
Einstein trekt aan het kortste eind
Als we nog wat dieper in de werking van het brein duiken, halen de auteurs van De hamster in je brein er nog een metafoor bij. Einstein, je ziet hem hierboven al op het plaatje, staat symbool voor je prefrontale cortex. Dat is een breingebied waarmee je bewuste beslissingen neemt en lange termijn plannen maakt. Simpel gezegd kan je dit gebied ‘je verstand’ noemen. Dit breingebied functioneert als directeur/docent, wanneer ‘je verstand’ wordt afgeleid (door werk, stress, of iets anders gaat de hamster zijn eigen gang (want de hypothalamus slaapt nooit) en krijgt jouw ‘gewoontesysteem’ de overhand, waardoor een eetbui de kop op steekt (of je jezelf pas halverwege/na afloop terugvindt, omdat je totaal onbewust aan het eten was).
Het is als de docent die even naar het toilet gaat en de schoolklas vol gedonder aantreft bij terugkomst. Wanneer je dus weet wat je wilt en hoe je er wilt komen kan je de hamster op korte termijn bedwingen, maar op de lange termijn trekt de hypothalamus/hamster altijd aan het langste eind. Dit is precies de reden waarom het op de korte termijn wel werkt om jezelf restricties op te leggen, je leefstijl om te gooien of je gewoontes op ‘karakter’ te veranderen.
Op de lange termijn trekt ‘je verstand’ (Einstein) echter ALTIJD aan het kortste eind als jij je hamster boos maakt.
Conclusie
Zonder restricties hoef jij niet tegen de oer-instincten van je brein te vechten en ontstaat er een veel fijnere balans… Met andere woorden: verander kleine dingetjes, gooi niet je volledige eetpatroon ondersteboven, verhonger je zelf NOOOOOOIT en maak het belangrijk om te leven volgens de dingen die voor jou belangrijk zijn, dán en alleen dán zijn veranderingen op de lange termijn vol te houden en ga je significante veranderingen bereiken.
Als je wilt afvallen, zal je geleidelijk gewicht verliezen.
Als je mentaal meer in balans wilt komen, zal je rust vinden of juist makkelijker actief kunnen zijn.
Als je elke week een kwartiertje tijd maakt om iets te doen dat voor jou belangrijk is, zal je steeds meer tijd vinden om ermee bezig te zijn…
Volg je die gedachtengang? Hoe denk jij hierover? Ik vind het leuk als je dat hieronder met me deelt!
TIP: bekijk ook de twee blogs die een vervolg zijn op wat ik hier vertel via mijn Substack account:
https://stopeetbuienen.substack.com/p/de-eerste-stap-om-te-stoppen-met
0 reacties